انتقال گاز به منازل بیتشر ساکنان تاجیکستان از چند سال پیش به این سو متوقف شده است
بعد از قطع انتقال گاز وارداتی از ازبکستان، فعالیت کارخانههای صنعتی تاجیکستان متوقف نخواهند شد.
سعیداحمد شرافالدیناف، رئیس شرکت "تاجیکترانسگاز"، روز چهارشنبه ۲۸ مارس، به بیبیسی گفت که شرکتهایی نظیر "تالکو" و کارخانه سیمان تاجیکستان از منابع آلترناتیو سوخت استفاده خواهند کرد.
از سوی دیگر، مذاکرات برای واردات گاز طبیعی از ترکمنستان به تاجیکستان ادامه دارد.
شرکت "ازبکنفتگاز" در اواخر هفته گذشته با ارسال نامهای، همتایان تاجیک خود را آگاه ساخته است که از اول آوریل انتقال گاز به تاجیکستان را قطع میکند.
دلیل این امر، صادرات گاز به چین و روسیه عنوان شده و گفته شده است که ازبکستان برای انتقال گاز به تاجیکستان منابع کافی در اختیار ندارد.
سعیداحمد شرافالدیناف میگوید که اخیراً در عشقآباد، پایتخت ترکمنستان، مذاکراتی بین مقامات تاجیک و ترکمن انجام شده و این کشور برای انتقال گاز به تاجیکستان اظهار آمادگی کرده است.
ولی در اجرای این امر مشکلی نیز وجود دارد که به موضوع ترانزیت گاز طبیعی از قلمرو ازبکستان بستگی دارد. زیرا تنها لوله گازی که از ترکمنستان به سمت تاجیکستان میآید، از قلمرو ازبکستان عبور میکند.
در گذشته نیز تاجیکستان تلاشهایی برای خریداری گاز تولید ترکمنستان کرده بود، ولی به دلیل مانع شدن ازبکستان از ترانزیت آن، این طرحها اجرا نشدند.
شرکت "ازترانسگاز" پیوسته دلیل پیش میآرد که لولههای گاز این کشور ظرفیت ترانزیت گاز اضافی ترکمنستان برای تاجیکستان را ندارند.
سعیداحمد شرافالدیناف خبر داد که آنها عنوانی مقامات ازبک نامهای ارسال کرده و خواستار مساعدت به ترانزیت گاز ترکمنستان برای تاجیکستان شدهاند.
وی افزود: "هنوز پاسخی نگرفتهایم و نمیتوانیم بگوییم که همتایان ازبک ما چه تصمیمی خواهند گرفت. ولی باامیدیم."
شرکت "تالکو" از بزرگترین مصرفکنندگان گاز طبیعی در تاجیکستان محسوب میشود
در پاسخ به این سؤال که اگر جانب ازبکستان پاسخ رد بدهد، آیا فعالیت کارخانههای صنعتی تاجیکستان به تعویق میدرآیند یا خیر، آقای شرافالدیناف گفت که برای حل این مشکل، تدابیری روی دست گرفته شده است.
وی گفت: "طبق اطلاعی که در دست داریم، شرکت "تالکو" برای استفاده از منابع آلترناتیو مواد سوخت آماده است. کارخانه سیمان دوشنبه نیز طرحهابی را در این زمینه روی دست گرفته است."
در همین حال، منابع شرکت "تالکو"، بزرگترین کارخانه صنعتی تاجیکستان، برای پاسخ به این سؤال که در صورت قطع کامل انتقال گاز از کدام منابع آلترناتیو استفاده خواهند کرد، حاضر نشدند.
ایگور ستاراف، سخنگوی شرکت "تالکو" گفت که موضوع تأمین گاز طبیعی در صلاحیت این شرکت نیست و به این دلیل آنها نمیخواهند در این زمینه ابراز نظر کنند.
با این وجود، روشن است که در صورت قطع انتقال گاز طبیعی از ازبکستان، فعالیت پمپهای گاز برای وسایل ترابری در تاجیکستان نیز به تعویق درآورده میشود.
این امر در حمل و نقل کالا و مسافران تأثیر جدی خواهد رساند، زیرا مقداری از وسایل مسافربری و باربری در تاجیکستان با تجهیزات گاز طبیعی موجهز شدهاند.
از سوی دیگر، به اعتقاد برخی از صاحبنظران، اگر ازبکستان برای ترانزیت گاز طبیعی ترکمنستان به تاجیکستان اجازه ندهد، این امر به معنی ادامه "محاصره اقتصادی تاجیکستان" ارزیابی میشود.
ازبکستان با دلایل مختلف در حرکت واگنهای تاجیکستانی از قلمرو خود محدودیت جاری کرده و همچنین از واردات نیروی برق تولید ترکمنستان به تاجیکستان نیز جلوگیری کرده بود.